تعمیر مگر KYORITSU-KEW-3125A

تعمیر مگر KYORITSU-KEW-3125A

– مقدمه کلی

دستگاه KEW‑3125A ساخت شرکت Kyoritsu Electrical Instruments ژاپن است. این دستگاه برای تست عایق قطعات الکتریکی با ولتاژ بالا ساخته شده است. به عبارت دیگر، برای تشخیص کیفیت عایق سیم‌ها، کابل‌ها، موتورها، ترانسفورماتورها و سایر تجهیزات الکتریکی به‌کار می‌رود تا اطمینان حاصل شود که عایق قادر است ولتاژ بالا را تحمل کند بدون اینکه جریان نشتی قابل توجهی وجود داشته باشد.

– منظور از “تست عایق” (Insulation Test)

وقتی یک دستگاه الکتریکی برای مدتی در خدمت است، عایق بین سیم‌ها یا سیم به بدنه ممکن است به‌دلیل گرما، رطوبت، آلودگی، ارتعاش یا تنش‌های مکانیکی آسیب ببیند. نشتی جریان از طریق عایق (که باید تقریباً هیچ باشد) می‌تواند باعث:

– تلف انرژی
– خطر برق‌گرفتگی
– گرم شدن بیش از حد
– خرابی تجهیزات
– آتش‌سوزی

شود.

یک تستر عایق مثل KEW‑3125A به ما امکان می‌دهد تا:

– مقاومت عایق را با ولتاژ معینی اندازه بگیریم.
– تشخیص دهیم مقاومت پایین است یا در سطح مناسب.
– بررسی کنیم چگونه مقاومت عایق در زمان تغییر می‌کند یا پس از قرار گرفتن در شرایط محیطی خاص (مثل رطوبت) چه رفتاری دارد.

– ویژگی‌های اصلی

در ادامه موارد مهمی که این دستگاه دارد فهرست شده‌اند:

-محدوده ولتاژ تست گسترده: امکان اعمال ولتاژ تست DC به اندازه‌های مختلف: ۲۵۰ ولت، ۵۰۰ ولت، ۱۰۰۰ ولت، ۲۵۰۰ ولت و ۵۰۰۰ ولت. این باعث می‌شود بتوان آن را در کاربردهای مختلف بکار برد؛ از تست عایق در ولتاژ پایین تا تست‌های ولتاژ بالا.

-محدوده مقاومت عایق بالا: در ولتاژ ۵۰۰۰ ولت قادر است مقاومت عایق را تا حدود ۱ ترا اهم (1 TΩ) اندازه بگیرد.

-جریان اتصال کوتاه (Short‑circuit current): حدود 1.5 میلی‌آمپ در شرایط اتصال کوتاه. این مقدار برای ایمنی و جلوگیری از آسیب به عایق یا تجهیزات مفید است. 

-اندازه‌گیری ولتاژ (AC / DC): قادر به اندازه‌گیری ولتاژ AC بین حدود ۳۰ تا ۶۰۰ ولت و DC بین ±۳۰ تا ±۶۰۰ ولت است. این امکان کمک می‌کند پیش از تست عایق اطمینان حاصل شود که مدار مورد آزمایش ولتاژ زنده ندارد. 

-استانداردهای ایمنی و مقاومت در برابر شرایط محیطی: مطابق با استانداردهای IEC مختلف از جمله IEC 61010-1 ، IEC 61010‑2‑030 و IEC 61010‑031 و همچنین استانداردهای مرتبط با تداخل الکتریکی (EMC) است. سطح حفاظت CAT III برای 600V و CAT IV برای 300V دارد. 

-قابلیت‌های تشخیصی (Diagnostic): دارای امکاناتی مثل محاسبه PI (Polarization Index) و DAR (Dielectric Absorption Ratio) است؛ این‌ها شاخص‌های زمان‑بندی شده‌اند که نشان می‌دهند چگونه مقاومت عایق در زمان تغییر می‌کند پس از اعمال ولتاژ، یا پس از شارژ شدن عایق. این‌ها کمک می‌کنند برای تشخیص روند افت عملکرد عایق قبل از اینکه خرابی جدی رخ دهد.

-نمایشگر مناسب: صفحه نمایش دیجیتال بزرگ همراه با نوار نمودار (Bar Graph) و نور پس‌زمینه (Backlight) برای خواندن در شرایط نوری ضعیف. 

-اخطار برای ولتاژ زنده (Live Voltage Warning): دستگاه هشدار می‌دهد اگر مدار هنوز ولتاژ داشته باشد، تا کاربر اشتباهی در تست نکند. 

-قابلیت تخلیه خودکار (Auto‑discharge): پس از تست، اگر بار یا ولتاژ ذخیره شده روی قطعه وجود داشته باشد، دستگاه آن را تخلیه می‌کند یا نمایان می‌سازد تا کاربر مطمئن باشد هیچ ولتاژ خطرناکی باقی نمانده است. 

-کیفیت ساخت و ارگونومی: بدنه مستحکم، محافظ‌ها، پروب‌های مناسب، کابل‌های محافظ برای اتصال زمین و گارد (guard) برای کاهش اثرات سطحی نشتی عایق وجود دارند.

-منبع تغذیه و حمل و نقل: با هشت عدد باتری آلکالاین سایز LR14 (یا همان C‑size) کار می‌کند؛ قابل حمل است و در محل‌های صنعتی و تعمیرگاهی قابل استفاده است. 

– مشخصات فنی (جزئی‌تر)

در این قسمت برخی از مشخصات دقیق‌تر که در دفترچه و دیتاشیت آمده‌اند:

| ویژگی | مقدار |
| —————————- | ———————————————————————————————————————- |
| ولتاژ‌ تست (رنج‌ها) | DC 250V، 500V، 1000V، 2500V، 5000V  |
| مقاومت عایق قابل اندازه‌گیری | تا حدود ۱ ترا اهم در بهترین رنج  |
| دقت اندازه‌گیری مقاومت عایق | تقریباً ±5٪ خواندن ±3 رقم در بیشتر رنج‌ها؛ در رنج بسیار بالا مقاومت، دقت ممکن است کمتر شود |
| دقت اندازه‌گیری ولتاژ AC/DC | برای ولتاژ اندازه‌گیری ±2٪ خواندن ±3 رقم دیجیت  |
| جریان اتصال کوتاه | تقریباً 1.5mA  |
| ابعاد دستگاه | حدود ۱۷۷ × ۲۲۶ × ۱۰۰ میلی‌متر  |
| وزن با باتری‌ها | تقریباً ۱٫۹ کیلوگرم  |
| استانداردهای ایمنی | IEC 61010‑1 / IEC 61010‑2‑030 / CAT IV 300V / CAT III 600V / Pollution degree 2 |

– مزایا

– دارای قابلیت‌های بالا برای تست در ولتاژهای متنوع از ولتاژهای نسبتاً پایین تا حد ۵ کیلو ولت؛ این تنوع اجازه می‌دهد در محیط‌های مختلف استفاده شود.
– حساسیت بالا در تشخیص مقاومت عایق بسیار زیاد؛ مناسب برای کابل‌ها یا تجهیزات عایقی خیلی خوب که در آن مقاومت عایق زیاد است.
– ایمنی بالا به دلیل استانداردها و هشدارها؛ مخصوصاً در کاتگوری‌های CAT III/CAT IV که نشان‌دهنده توانایی کار در شرایط صنعتی است.
– طراحی مناسب برای کار میدانی: دارا بودن محافظ‌ها، نمایشگر قابل خواندن، تخلیه ولتاژ، منبع تغذیه باتری، کیف حمل، کابل‌ها و پروب‌های ایمن.
– دقت قابل قبول در بیشتر رنج‌ها، و قابلیت اینکه تغییرات مقاومت عایق با زمان یا شرایط را (از طریق PI یا DAR) بتوان رصد کرد.

– معایب یا محدودیت‌ها

طبیعی است هر دستگاهی محدودیت‌هایی داشته باشد، برخی از آن‌ها برای KEW‑3125A به شرح زیر است:

– دقتش در رنج مقاومت بسیار بالا (وقتی مقاومت عایق خیلی زیاد باشد) کاهش می‌یابد؛ خطای ±۲۰٪ در مقادیر خیلی بزرگ دیده می‌شود.
– وزن و اندازه نسبتاً زیاد: برای حمل خبری خوب است ولی در بعضی کاربردها که باید دستگاه سبک و جمع‌وجور باشد، ممکن است مناسب نباشد.
– نیاز به تعویض باتری‌ها؛ وقتی دستگاه زیاد استفاده شود، باتری‌ها باید مرتب چک و تعویض شوند.
– قیمت معمولاً بالا است چون دستگاه صنعتی با ولتاژ بالا است؛ برای کاربران معمولی یا مصارف سبک ممکن است هزینه‌اش زیاد باشد.
– نیاز به کاربر مطمئن و دانا: برای تست ولتاژهای بالا خطر وجود دارد، اگر کاربر از اصول ایمنی آگاهی نداشته باشد ممکن است خطر برق‌گرفتگی یا خرابی دستگاه یا قطعه تحت آزمون پیش آید.

– کاربردهای عملی

چند مورد از کاربردهای KEW‑3125A در صنعت و تعمیر و نگهداری:

-تست کابل‌ها و مسیرهای برق فشار متوسط یا ضعیف: برای مطمئن شدن که پس از نصب یا تعمیر، کابل‌ها عایق خوبی دارند.
-منتورینگ تجهیزات موتوری: پس از کارکرد طولانی، موتورها عایق سیم‌های داخلی‌شان ممکن است دچار رطوبت، آلودگی یا شکستگی شوند؛ با KEW‑3125A می‌توان به‌صورت دوره‌ای مقاومت عایق آن‌ها را اندازه گرفت.
-ترانسفورماتورها: بررسی عایق سیم پیچ‌های ترانسفورماتور و بررسی اینکه آیا بین سیم پیچ‌ها یا سیم پیچ به بدنه نشتی وجود دارد.
-تابلو برق‌ها و تابلوهای کلیدزنی: بررسی عایق بین قطعات تابلو، کلید‌ها، پایه‌ها و بدنه برای ایمنی و کاهش احتمال قوس الکتریکی یا نشتی.
-کارهای تعمیرگاهی و نگهداری پیشگیرانه: استفاده از آن برای تشخیص آسیب‌های عایق قبل از بروز شکست یا خرابی جدّی.
-آزمایش شرایط محیطی: در محیط‌هایی که رطوبت، دما یا آلاینده زیاد است؛ بررسی اینکه عایق چگونه در این شرایط مقاومت نشان می‌دهد.

– نکات ایمنی و راهنمایی‌های کاربری

چند نکته مهم برای استفاده ایمن و مؤثر از KEW‑3125A:

– قبل از تست مطمئن شوید که مدار مورد آزمایش قطع از منبع تغذیه است؛ چون تست عایق با ولتاژ بالا انجام می‌شود.
– از کابل‌ها و پروب‌های سالم استفاده کنید؛ هرگونه شکستگی، روکش آسیب‌دیده یا اتصال نامناسب می‌تواند نتایج را اشتباه کند یا خطرناک باشد.
– هنگام کار با ولتاژ بالا از محافظ شخصی استفاده کنید: دستکش عایق، عینک محافظ، کفش عایق.
– بعد از پایان تست، از عملکرد خودکار تخلیه ولتاژ (auto‑discharge) یا دستی اطمینان حاصل کنید که هیچ ولتاژ باقی نمانده باشد.
– هنگام استفاده در محیط‌هایی با دما یا رطوبت بالا، شرایط محیطی را کنترل کنید؛ زیرا مقاومت عایق تحت تأثیر دما و رطوبت تغییر می‌کند.
– دستگاه را معمولاً کالیبره نگه دارید؛ بررسی دوره‌ای دقت و صحت اندازه‌گیری‌ها مهم است.
– همیشه دفترچه راهنما را مطالعه کنید؛ برخی شرایط کارکرد و محیط عملکرد ممکن است باعث کاهش عمر یا دقت شوند مضاف بر اینکه استانداردهای ایمنی تجهیز باید رعایت شوند.

– مقایسه مختصر با دستگاه‌های مشابه

برای درک بهتر، چند نکته مقایسه‌ای:

– برخی تسترهای مقاومتی که ولتاژ تست ۵۰۰۰V ندارند، امکان تشخیص مقاومت عایق بسیار بالا را ندارند؛ KEW‑3125A با داشتن رنج تا ۵۰۰۰ ولت مزیت دارد.

– در بعضی دستگاه‌های رقابتی، جریان اتصال کوتاه ممکن است بیشتر باشد که می‌تواند برای عایق آسیب‌زننده باشد. جریان ۱٫۵mA در این مدل مناسب است.

– وزن و اندازه دستگاه ممکن است از برخی مدل‌های کوچک‌تر بیشتر باشد، مخصوصاً اگر بخواهی تمام امکاناتش را داشته باشی. اما در عوض امکانات بالا را فراهم می‌کند.

– نتیجه‌گیری

KEW‑3125A دستگاهی قوی، دقیق و قابل اعتماد در زمینه تست عایق است. اگر به دنبال دستگاهی هستی که:

– بتواند مقاومت عایق را در ولتاژهای مختلف تا ۵ کیلو ولت اندازه بگیرد،
– استانداردهای ایمنی خوبی داشته باشد،
– امکانات تشخیصی اضافی مثل PI و DAR داشته باشد،
– برای کار صنعتی یا تعمیر و نگهداری پیشرفته مناسب باشد،

این مدل انتخاب مناسبی است.

تعمیر مگر KYORITSU-KEW-3125A