تعمیر SCHNEIDER Altistart-22-ATS22C11Q

تعمیر SCHNEIDER Altistart-22-ATS22C11Q

– کلیات دستگاه

Altistart‑22 ATS22C11Q یک راه‌انداز نرم (soft starter) برای موتورهای سه‌فاز آسنکرون است. هدف اصلی آن کنترل راه‌اندازی و توقف موتور به صورت نرم است تا فشار وارده بر قطعات مکانیکی و سیستم برقی کاهش یابد. این مدل از سری Altistart‑22 شرکت Schneider Electric است و برای کاربردهای صنعتی و زیرساختی طراحی شده است.

– کاربردها

– مناسب موتورهای سه‌فاز آسنکرون در شبکه قدرت با ولتاژ بین 230 تا 440 ولت.
– معمولا برای پمپ‌ها، فن‌ها، کمپرسورها، سیستم‌های تهویه، و تجهیزات مواد در حال حرکت کاربرد دارد.
– مواقعی که نیاز به راه‌اندازی نرم برای جلوگیری از ضربات مکانیکی یا جریان راه‌اندازی خیلی بالا است.
– سیستم‌هایی که توقف نرم یا کنترل سریع توقف مهم است.

– مشخصات الکتریکی اصلی

– ولتاژ تغذیه مفروض بین 230 تا 440 ولت AC است.
– فرکانس کاری معمولی بین 50 تا 60 هرتز.
– توان موتور قابل پشتیبانی: تقریباً 39 کیلووات در ولتاژ 230 ولت، و 55 کیلووات در ولتاژهای 400 تا 440 ولت.
– جریان نامی خروجی دستگاه در حالت خطی تغذیه موتور 110 آمپر.
– تنظیم اولیه کارخانه برای جریان (factory setting current) برابر با 100 آمپر.
– مقدار محدودیت جریان راه‌اندازی: راه‌اندازی با کنترل گشتاور، که جریان را تا حدود 3.5 برابر جریان نامی محدود می‌کند.

– حفاظت‌ها و ویژگی‌های کنترلی

– حفاظت در برابر اضافه‌بار موتور.
– تشخیص قطع شدن یکی از فازها.
– حفاظت دمای موتور و همچنین داخلی برای دستگاه (یعنی گرمایش بیش از حد).
– امکان اتصال ترمیستور یا سنسور PTC جهت مانیتورینگ دمای موتور در زمان کار.
– ورودی‌های دیجیتال خارجی برای فرمان‌های کنترلی.
– خروجی‌های رله برای اعلام وضعیت‌های مختلف مانند روشن بودن، خطا، آماده بودن و غیره.
– نمایشگر همراه با LED و کلیدهایی جهت تنظیم پارامترها.
– امکان استفاده از نرم‌افزار برای پیکربندی (مثلاً انتقال تنظیمات از کامپیوتر به دستگاه) جهت سهولت در نصب و نگهداری.

– ویژگی‌های مکانیکی و فیزیکی

– وزن دستگاه حدود 18 کیلوگرم.
– ابعاد فیزیکی تقریباً عرض 150 میلیمتر، ارتفاع 356 میلیمتر، عمق 229.5 میلیمتر.
– درجه حفاظت بدنه IP20؛ یعنی محافظت در برابر تماس مستقیم انگشتان و اشیاء بزرگ‌تر، ولی نه در برابر آب یا گرد و غبار شدید.
– نصب به صورت عمودی با انحراف مجاز حدود ±۱۰ درجه.
– سیستم خنک‌کننده با تهویه اجباری (forced convection) جهت دفع گرما.

– شرایط کارکرد و محدودیت‌ها

– دمای محیط برای کارکرد معمول: بین –۱۰ تا +۴۰ درجه سلسیوس بدون کاهش عملکرد (derating).
– در دماهای بالاتر (تا حدود +۶۰ درجه) باید جریان مجاز کاهش یابد هر درجه که بالاتر برود، درصدی کاهش در توان مجاز لازم است.
– ارتفاع نصب: تا حدود ۱۰۰۰ متر بدون کاهش عملکرد. در ارتفاع بالاتر باید derating در نظر گرفته شود.
– رطوبت محیط: قابل تحمل تا سطح بالایی (مثلاً ۰ تا ۹۵٪) بدون تراکم شدید، ولی محیط باید خشک یا کنترل شده باشد.
– نویز صوتی: در زمان کار معمولی نویز دستگاه حدود ۵۶ دسی‌بل است.

– نحوه عملکرد

– در زمان راه‌اندازی، دستگاه با کنترل گشتاور عمل می‌کند؛ یعنی ولتاژ اعمالی به موتور به تدریج افزایش می‌یابد تا موتور به سرعت کامل برسد، نه اینکه بطور ناگهانی تغذیه کامل دریافت کند.
– پس از راه‌اندازی، دستگاه دارای بای‌پس داخلی (internal bypass) است؛ وقتی موتور به سرعت عادی رسید، بخش بای‌پس وارد عمل می‌شود تا تلفات حرارتی و اتلاف توان در مسیر راه‌اندازی نرم کاهش یابد.
– در مواقع توقف نرم نیز می‌توان کاهش ولتاژ یا کاهش جریان کنترل‌شده اعمال نمود تا موتور به آرامی متوقف شود و فشار مکانیکی روی شفت و اتصالات کاهش یابد.

– مزایا

– کاهش ضربات مکانیکی بر روی موتور، شفت، گیربکس، یاتاقان‌ها و دیگر اجزای متحرک.
– کاهش جریان راه‌اندازی که باعث کمتر شدن افت ولتاژ لحظه‌ای در شبکه برقی می‌شود.
– افزایش عمر موتور و کاهش نگهداری به دلیل کمتر شدن تنش‌ها.
– کاهش مصرف انرژی در زمان راه‌اندازی نسبت به راه‌اندازی مستقیم یا روش‌هایی که جریانی زیاد می‌کشند.
– امکان تشخیص خطاها و جلوگیری از خسارات بیشتر قبل از اینکه آسیب جدّی رخ دهد.
– کنترل بهتر فرآیند و عملکرد ایمن‌تر برای تجهیزات وابسته.

– معایب و نکات قابل توجه

– قیمت اولیه بالاتر نسبت به راه‌اندازهای ساده یا راه‌اندازی مستقیم.
– پیچیدگی نسبی در راه‌اندازی اولیه: باید پارامترهای مختلفی مانند جریان نامی، زمان راه‌اندازی، زمان توقف، حفاظت دما و بای‌پس تنظیم شوند.
– در محیط‌های پر گرد و غبار یا مرطوب یا شرایط بسیار خورنده، نیاز به محافظ یا پوشش بیشتر است.
– اگر دستگاه بیش از حد بار یا ولتاژ نامناسب داشته باشد، احتمال کاهش عمر داخلی دارد.
– نیاز به فضای تابلو مناسب برای نصب؛ چون علی‌رغم جمع‌وجوری، حرارت تولیدی و ابعاد بدنه برحسب توان قابل توجه است.

– استانداردها و تطابق‌ها

– دارای تطابق با استانداردهای بین‌المللی کنترل موتور و حفاظت الکتریکی.
– الزامات مربوط به انتشار امواج هارمونیک و تداخل الکترومغناطیسی (EMC) رعایت شده است.
– دارای مقاومتی در برابر شوک‌های الکتریکی، ارتعاشات مکانیکی و شرایط دمایی نامطلوب در حدّ تعریف‌شده در دیتاشیت.
– حفاظت فاز، حفاظت حرارتی موتور و خود دستگاه در طراحی لحاظ شده است.

– ابعاد نصب و سیم‌کشی

– ترمینال‌های ورودی و خروجی باید به درستی انتخاب شوند: سیم‌ها باید مناسب جریان نامی باشند تا افت ولتاژ و افزایش دما در مسیر سیم‌کشی ایجاد نشود.
– تامین ولتاژ کنترل (Control Circuit) معمولاً ۲۳۰ ولت است و باید منبع مناسب برای آن در نظر گرفته شود.
– نصب بای‌پس (بای‌پس داخلی) باعث می‌شود سیم‌کشی و اجزای کلیدی کمتر تحت فشار قرار بگیرند پس اتصالات بای‌پس باید دقیق و با کمترین مقاومت ساخته شوند.
– نیاز به فضای کافی برای تهویه؛ اطراف دستگاه باید امکان جریان هوا وجود داشته باشد تا خنک‌کاری مؤثر باشد.

– مقایسه با گزینه‌های مشابه

– در مقایسه با درایو کنترل دور (VFD)، soft starter مثل این مدل هزینه‌ی اولیه کمتر دارد اگر کنترل سرعت در تمام محدوده دور لازم نباشد.
– اگر بخواهید موتور را در دورهای مختلف زیاد تغییر دهید، VFD گزینه بهتری است؛ اما برای راه‌اندازی و توقف نرم بدون نیاز به تغییر دور مداوم، ATS22C11Q بسیار مناسب است.
– در مقایسه با راه‌اندازهای نرم ساده‌تر (که امکانات حفاظتی و کنترلی کمتری دارند)، این مدل امکانات پیشرفته‌تر دارد و مقاوم‌تر است.

– نکات انتخابی

– باید مطمئن شوید که توان موتور شما کمتر یا برابر با توان قابل تحمل دستگاه است.
– جریان نامی موتور، ولتاژ تغذیه، شرایط محیطی (دما، ارتفاع، رطوبت) را دقیق محاسبه کنید تا دستگاه دچار derating یا کاهش توان نشود.
– در پروژه‌هایی که ایمنی بالا لازم است، استفاده از تجهیزات حفاظتی اضافی (محافظ حرارتی، فیوز مناسب، کلید قطع اضطراری) الزامی است.
– بررسی کنید که نرم‌افزار کنترل یا مانیتورینگ همراه دستگاه وجود دارد؛ چون تنظیمات دقیق و انتقال تنظیمات در زمان سرویس یا تعویض مهّم است.

– کارایی در محیط‌های چالشی

– در دماهای بالاتر از +۴۰ درجه باید عملکرد دستگاه را کاهش داد یا تمهیداتی برای خنک‌کاری اضافی در نظر گرفت.
– در نصب در ارتفاع زیاد، هوای نازک‌تر باعث کاهش توان خنک‌کننده و مجبور به کاهش جریان امنیتی (derating) می‌شود.
– در محیط‌های مرطوب یا دارای بخار زیاد، ممکن است لازم باشد پوشش دستگاه یا محفظه‌ای با محافظت بیشتر استفاده شود.
– در شرایطی که شبکه برق دارای نوسانات ولتاژی است، استفاده از تنظیمات ولتاژ ورودی مناسب و محافظ ولتاژ ضروری است.

– مقاومت فیزیکی و دوام

– مقاومت در برابر ارتعاشات مکانیکی در محدوده‌های تعریف‌شده (مثلاً لرزش معمول صنعتی).
– شوک مکانیکی تحمل شده برای شرایط نصب معمول.
– در دیتاشیت عددی برای میزان رطوبت، دمای ذخیره‌سازی، دمای کاری و شرایط محیطی ارائه شده است.
– قطعات داخلی از مدار چاپی پوشش داده‌شده (“coated cards”) استفاده شده‌اند برای افزایش مقاومت در برابر رطوبت یا خوردگی.

– هزینه‌ها و نگهداری

– هزینه خرید اولیه بالاتر است، اما در بلندمدت با کاهش خرابی‌ها و کاهش مصرف انرژی و تعمیر و نگهداری، می‌تواند مقرون به صرفه باشد.
– هزینه نگهداری نسبتاً کم است اگر دستگاه در شرایط مناسب نصب شده و تنظیمات صحیح داشته باشد.
– تعویض قطعات فرسوده یا خدمات دوره‌ای (پاک‌سازی محیط، بررسی اتصالات الکتریکی، کنترل وضعیت اتصالات بای‌پس) لازم است.
– نرم‌افزار همراه دستگاه ممکن است به روز رسانی داشته باشد؛ چک کردن نسخه نرم‌افزار و دانلود آپدیت‌ها می‌تواند به بهبود عملکرد کمک کند.

– نتیجه‌گیری

Altistart‑22 ATS22C11Q یک محصول پیشرفته و کامل برای راه‌اندازی نرم موتورهای سه‌فاز است. اگر پروژه‌ی شما نیاز به راه‌اندازی نرم، کاهش ضربه‌های مکانیکی و افزایش طول عمر موتور و سیستم داشته باشد، این دستگاه می‌تواند انتخاب مناسبی باشد. البته باید دقت کرد پارامترها به درستی تنظیم شوند، شرایط محیطی مناسب باشد، و حفاظت‌های لازم در نظر گرفته شوند.

تعمیر SCHNEIDER Altistart-22-ATS22C11Q